Zasady pracy rehabilitacyjno - edukacyjnej.

   Dykcik (2006) wskazuje, że złożoność problemów i sytuacji życiowych w obliczu, których staje człowiek niepełnosprawny w społeczeństwie polskim XXI wieku wymaga syntetycznego, wieloaspektowego i wielowymiarowego ujęcia uniwersalności i różnorodności zjawiska niepełnosprawności. Rozpoznanie potrzeb, dążeń i oczekiwań jest podstawą udzielanego kompleksowego wsparcia o charakterze jednostkowym i społecznym. Poniżej przytoczone zostaną uniwersalne zasady humanizacji i indywidualizacji edukacji i rehabilitacji osób niepełnosprawnych w realizacji ich życiowych potrzeb i społecznego wsparcia.
   Można powiedzieć, iż stanowią one ogólne zalecenia dla różnych instytucji i osób odnośnie standardów pracy, określających jak skutecznie osiągać zaplanowane cele ogólnospołeczne, lokalne czy jednostkowe, oraz jak pokonywać istniejące bariery integracji. Za uniwersalne można, więc uznać następujące zasady pracy edukacyjno-rehabilitacyjnej (za: Gorajewska, 2005, s. 10-29):
-zasada personalizacji i podmiotowości, która wskazuje, że każda osoba niepełnosprawna bez względu na przyczyny, rozległość czy głębokość dysfunkcji jest podmiotem wszelkich oddziaływań rehabilitacyjnych, w których należy dbać o ochronę jej relacji osobowych, godności i tożsamości;
-zasada sukcesu (myślenie pozytywne) czyli różnicowanie wymagań programowych poprzez uwzględnianie i zaspakajanie aktualnych potrzeb i możliwości osoby;
-zasada indywidualizacji, czyli dostosowywanie pozytywnych postaw i działań rehabilitacyjnych do rodzaju dysfunkcji, które stanowi podstawę określającą optymalne warunki dla podejmowanych działań profilaktycznych, usprawniających, korekcyjnych i wyrównawczych;
-zasada wielospecjalistycznego podejścia i współpracy z rodziną, która jest podstawą każdego świadomego i odpowiedzialnego oddziaływania rehabilitacyjnego;
-zasada wyzwalania otwartości, gotowości poznawczej oraz zaangażowania, bezpośredniej i spontanicznej komunikacji osób niepełnosprawnych z najbliższym otoczeniem rodzinnym, sąsiedzkim, koleżeńskim czy zawodowym; poszukiwanie zrozumienia i oswojenia z własną sytuacją; uwalniania się od mitów i stereotypów;
-zasada wzajemnego zaufania oraz tolerancji i pełnej akceptacji niepełnej sprawności osoby zgodnie z przyjętym społecznym modelem niepełnosprawności, tworzenie partnerskich relacji;
-zasada wolności wyboru i dobrowolności podjęcia współpracy z osobą zaangażowaną w pomoc i rehabilitację;
-zasada integracji doświadczeń w treningu różnych funkcji praktycznych;
-zasada aktywnego i wielostronnego mobilizowania do pełnego włączania się w inicjatywy społeczne, które usprawniają funkcjonowanie społeczne osoby, pobudzają do samodzielności i uzyskiwania większej zaradności życiowej;
-zasada doboru odpowiednich i różnorodnych metod, które są dostosowane do specyfiki dysfunkcji, stymulują i pobudzają rozwój na wielu płaszczyznach;
-zasada stopniowego, ewolucyjnego i regularnego osiągania zamierzonych celów oraz ich kontynuowanie w ciągu całego życia w perspektywie dążenia do samorealizacji;
-zasada uczenia się dla życia poprzez aktywne uczestnictwo w środowisku, w którym osoba żyje i poprzez działanie i zaangażowanie rozwija się i uczy;
-zasada pomocniczości, współuczestnictwa i solidarności w zabezpieczaniu możliwości zaspakajania specyficznych potrzeb osób z różnymi dysfunkcjami
Dykcik (2006) podkreśla, że "naczelną jest jednak zasada całościowego, komplementarnego, wszechstronnego, zintegrowanego i zaangażowanego podejścia do człowieka z niepełnosprawnością, jako całości fizycznej i psychicznej żyjącego w konkretnym lokalnym środowisku, w którym wspólny interes społeczny i kulturowy polega na zgodnym i harmonijnym współdziałaniu" (Dykcik, 2006, s. 19).

Źródło:
Dykcik W. (red.) (2006). Pedagogika specjalna. Poznań: Wydawnictwo naukowe UAM.

Agnieszka Chmielewska - Psycholog

Polityka prywatności | Mapa serwisu

© 2008 Fundacja Fuga Mundi, wszelkie prawa zastrzeżone