format .docx
format .pdf
Środowisko pracy zawodowej zajmuje drugie miejsce w rankingu
środowisk, które w najistotniejszy sposób wpływają na nasze życie. Przebywanie
w pracy zawodowej, obok życia rodzinnego angażuje największą część codziennej
aktywności człowieka, tym samym nie pozostaje to bez wpływu na stan zdrowia
człowieka. Charakter wykonywanej pracy w bezpośredni lub pośredni sposób wpływa
na stan zdrowia.
Stałe napięcie psychiczne, uczucie niepokoju, niepewności i zagrożenia, presja
czasu i nadmiernej odpowiedzialności mogą doprowadzić do zwiększonego ryzyka
tzw. chorób psychosomatycznych, czyli będących konsekwencją stresu. Do tej
grupy schorzeń należą między innymi: nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna
serca, migreny, wrzody żołądka i dwunastnicy, a także choroby skóry, tarczycy
oraz cukrzyca.
Przewlekłe działanie stresu w miejscu pracy, uruchamia reakcję mobilizacyjną
organizmu, która może prowadzić do stresu chronicznego. Jego następstwem są
właśnie schorzenia psychosomatyczne oraz zwiększone prawdopodobieństwo zapadnięcia
na nerwice.
Odczuwany stres pośrednio wpływa na stan zdrowia poprzez prowokowanie zachowań
niekorzystnych, które pozornie łagodzą odczuwany stres i napięcie. Należy tu
m.in. palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, używanie środków narkotycznych.
Z kolei zmiany bezpośrednie są konsekwencja procesów fizjologicznych zachodzących
w organizmie, w odpowiedzi na bodźce stresogenne. Ocena wykonywanej pracy,
w perspektywie odczuwanego stresu, wywołuje emocje i uruchamia łańcuch zmian
fizjologicznych, polegających na wydzielaniu hormonów. Skutkiem tego jest przyspieszanie
reakcji odruchowych, wzrost częstotliwości skurczów serca i ciśnienia krwi,
wzrost poziomu cukru i przyspieszenie metabolizmu, co prowadzi do znacznego
zwiększenia wydolności organizmu.
Procesy fizjologiczne, związane z nadmiernym stresem, oddziaływają także na
system wspomagający wykorzystanie energii. Obejmuje to w szczególności:
- spowolnienie pracy systemu pokarmowego tak, aby uwolniona dzięki temu krew
wspomagała pracę mięśni i płuc. Jeśli spowolnienie jest zbyt długie, prowadzi
do zaburzenia pracy w układzie pokarmowym,
- reakcję skórną - w sytuacji stresu następuje odpływ krwi z powierzchni skóry.
W tym samym czasie wzrasta wydzielanie potu, który ma za zadanie ochłodzenie
pobudzonych do aktywności mięśni. Zwiększa to podatność skóry na różne infekcje,
- wzrost przepływu powietrza w płucach, co umożliwia lepsze dotlenienie krwi.
Z kolei nadmiernie utleniona krew może doprowadzić do zakłóceń pracy serca,
a nawet sytuacji, w których następuje utrata świadomości.
Wskutek nadmiernego działania stresu następuje zwiększone wydzielanie kortyzolu.
Zbyt wysoki poziom tej substancji prowadzi do obniżenia aktywności układu immunologicznego,
odpowiedzialnego za ochronę organizmu przed chorobami. W ten sposób dochodzi
do częstszego pojawiania się chorób nowotworowych.
Warto zaznaczyć, iż oddziaływanie stresu jest jednym z czynników, które mogą
zaburzać stan zdrowia. Prowadzi on do obniżenia sprawności mechanizmów obronnych
organizmu. Stres może uruchomić procesy chorobowe, nasilać już istniejące objawy,
ale również może być całkowicie obojętny i nie powodować żadnych zakłóceń w
stanie zdrowia.
Źródło:
Ogińska - Bulik N. (2006). Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Warszawa:
Wydawnictwo Difin.
Katarzyna Kowalczyk - Doradca zawodowy.
Laboratorium ECDL |
Agencja Zatrudnienia Fundacji Fuga Mundi |
|
![]() |
Projekt współfinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych |
![]() |