Szanowni Państwo,
Rozpoczęła się rekrutacja do nowych projektów, w ramach których oferujemy bezpłatne usługi m.in.:
psychologa, doradcy zawodowego, prawnika,
a także szkolenia zawodowe wraz ze stypendium szkoleniowym,
staże zawodowe oraz pomoc w znalezieniu zatrudnienia.

Do pobrania formularz rejestracyjny do projektów

Sztuka pozytywnego myślenia, czyli jak pokonać wewnętrznego krytyka?

   Każdy z nas na pewnym etapie życia z pewnością zauważył sytuacje, w których pojawia się wzmożona tendencja do negatywnego myślenia. Wśród przyczyn, wywołujących takie zjawisko, można wymienić trudną sytuację życiową, w której się znaleźliśmy, problemy zdrowotne, złe samopoczucie i obniżony nastrój, który przekłada się na negatywne ocenę otaczającego nas świata i nas samych. Negatywne nawyki myślowe wpływają na naszą samoocenę, przyczyniając się do obniżenia wiary w siebie, a często także do zmniejszenia poczucia własnej wartości, obniżenia motywacji do działania, zniechęcenia i minimalizacji naszej aktywności. Za wszelkie zniekształcenia myślowe, odpowiedzialny jest tzw. wewnętrzny krytyk. To głos zawsze niezadowolony z tego co robimy, który mówi nam "ale niezdara", gdy na nieoświetlonej ulicy wpadniemy w dziurę, "do niczego się nie nadaję", gdy z kolejnej próby szukania pracy nic nie wychodzi.
   Deformacje myślowe, których pojawienie się prowokuje nasz wewnętrzny krytyk to między innymi:
   Uogólnianie - jeżeli raz coś mi się nie udało, nie uda się już nigdy.
   Szufladkowanie (przylepianie etykiet) - jestem gruby, jestem gapa, itd.
   Filtrowanie - z całej masy informacji wybierasz tylko "kolce", np. gdy ktoś mówi "świetnie poprowadziłaś tę rozmowę, musisz tylko częściej się uśmiechać" wyciągasz wniosek - nigdy nic nie robię tak jak trzeba.
   Czarno-białe myślenie - "jeżeli nie dostanę nawet tej pracy" - jestem do niczego i nigdzie już nie będę próbować
Obwinianie - gdy ktoś przed tobą kupił ostatnią rzecz, na której ci zależało zawsze się ze wszystkim spóźniam, gdy dziecko dostało dwóję - jestem złym ojcem.
   Personalizacja (cały świat się kręci wokół Ciebie) np. mąż wraca wściekły, bo mu ukradli samochód, ty czujesz się z tego powodu winny - zawsze czujesz, że jesteś "pod obstrzałem" innych.
   Odczytywanie myśli - "ja wiem, co on czuje", bo (w domyśle) wszyscy myślą i czują tak jak ja.
Kontrolowanie - czujesz się odpowiedzialny za wszystko: "moja w tym głowa, żeby syn skończył szkołę" lub czujesz, że nie masz żadnego wpływu na sytuację: "los się na mnie uwziął, skoro nie mogę sobie z tym poradzić" (to zniekształcenie może prowadzić do depresji).
   Nadmierne emocje - prowadzą do błędu w ocenianiu siebie, np.: jestem smutna i mam nieumyte włosy, to znaczy, że w ogóle jestem mało atrakcyjna.
   Ocenianie siebie na podstawie odczuć wywoływanych przez wewnętrznego krytyka jest bardzo niekorzystne. Negatywnym jest także poddawanie się tej krytyce, która ma działanie niszczące, unieruchamiające w działaniach. Wewnętrzny krytyk w postaci negatywnych myśli, może pojawić się w sytuacji, gdy obawiamy się innych, a szczególnie krytyki ze strony innych. Wtedy uwewnętrzniamy krytykę. Sami robimy sobie to, czego obawiamy się z zewnątrz - w myśl zasady "ukarzę się sam, zanim zrobi mi to ktoś inny".
   Poniżej zostaną zaprezentowane wskazówki, które warto wykorzystać w radzeniu sobie z negatywnymi myślami:

• Zatrzymaj negatywne myśli! Powiedz sobie:
  - stop!
  - zatrzymaj się!
  - przestań się nakręcać!
  - to do niczego nie prowadzi!
• Zamień negatywne myśli na bardziej pozytywne:
  Sprawdź czy faktycznie prawdziwe są Twoje obawy i przekonania:
  - powinno się, muszę,
  - to okropne, to straszne,
  - nie wytrzymam tego dłużej,
  - nikt ode mnie nie ma gorzej, jestem takim pechowcem.
  Zapytaj siebie:
  - Czy faktycznie to jest koniec świata?
  - Czy rzeczywiście to jest takie straszne jak mi się wydaje?
  - Czy nic gorszego mnie już nie mogło spotkać?
  - Czy faktycznie nic nie da się zrobić?
  - Czy faktycznie zawsze powinienem być najlepszy? Znać na wszystko odpowiedź? Nie popełniać żadnych błędów? Zawsze być akceptowanym?
• Zastanów się, co możesz zrobić w tej sytuacji, jakie masz wyjścia, jakie są możliwe rozwiązania w tej sytuacji, co pozytywnego jest w tej sytuacji?
• Jeżeli popełniłeś błąd, zastanów się, czy możesz go naprawić? Co możesz zrobić, by nie popełnić go drugi raz?
• Krytykuj swoje zachowania a nie siebie!:
  - nie mów jestem głupi, ale zachowałem się głupio,
  - nie jestem beznadziejny, ale popełniłem błąd,
  - nie jestem draniem, ale zachowałem się źle, bo skrzywdziłem kogoś.
• Pamiętaj, że masz prawo do tego, by być tym, kim jesteś, by czuć się tak jak się czujesz, by myśleć w taki sposób, jak myślisz:
  - nie zawsze muszę coś zepsuć, ale mam prawo do popełniania błędów,
  - nie za każdym razem, kiedy coś powiem, to się ośmieszę, ale mam prawo do mówienia swoich opinii.
• Odwołaj się do swoich pozytywnych doświadczeń:
  - pomyśl o tym, co w sobie lubisz, za co się cenisz, co potrafisz robić, w czym jesteś dobry...
  - przywołaj takie doświadczenia, w których potrafisz zachować się zupełnie inaczej, kiedy poradziłeś sobie z podobną sytuacją,
• Szukaj bardziej pozytywnych określeń na słowa, którymi siebie oceniasz:
  - nie mów jestem słaby psychicznie, ale jestem wrażliwy,
  - nie jestem tchórzem, ale są rzeczy, których się boję,
  - nie jestem naiwny, ale jestem ufny względem innych.

Źródło:
Gozdek-Michaelis, K: Rozwiń swój genialny umysł, Wydawnictwo J&BF, Warszawa, 1996
Chocholska, P: Krytyk w mojej głowie jak go poskromić ?. Artykuł opublikowanie w serwisie internetowym psychoteksty.pl
Klub Pracy. Program szkolenia (wydanie II). Ministerstwo Gospodarki Pracy I Polityki Społecznej, Warszawa 2003

Katarzyna Kowalczyk - Doradca zawodowy.
 

Polityka prywatności | Mapa serwisu

© 2008 Fundacja Fuga Mundi, wszelkie prawa zastrzeżone