Szanowni Państwo,
Rozpoczęła się rekrutacja do nowych projektów, w ramach których oferujemy bezpłatne usługi m.in.:
psychologa, doradcy zawodowego, prawnika,
a także szkolenia zawodowe wraz ze stypendium szkoleniowym,
staże zawodowe oraz pomoc w znalezieniu zatrudnienia.

Do pobrania formularz rejestracyjny do projektów

Urlop macierzyński - zmiany w Kodeksie pracy.

    Stan prawny na dzień 11.01.2007 roku.

Opracowano na podstawie:
- Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. 1998 r., Nr 21, poz. 94 z późn. zm.),
- Ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 2006 r., Nr 221, poz. 1615),
- M. T. Romer "Prawo pracy. Komentarz", Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2005, Wydanie II.

    Spadająca od wielu lat liczba urodzin w Polsce i następujący w związku z tym proces starzenia się społeczeństwa stały się podstawą przyjęcia przez rząd polityki prorodzinnej. Krokiem w tym kierunku są zmiany wprowadzone Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wydłużające wymiar urlopu macierzyńskiego o 2 tygodnie w stosunku do poprzedniego stanu prawnego.
W chwili obecnej pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze:

1. 18 tygodni przy pierwszym porodzie,
2. 20 tygodni przy każdym następnym porodzie,
3. 28 tygodni w przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka przy jednym porodzie.

    Prawo do urlopu macierzyńskiego oraz wymiar tego urlopu nie jest uzależnione od posiadania stażu pracy jak to jest wymagane w przypadku urlopu wypoczynkowego.
    Podstawą nabycia przez pracownicę prawa do tego urlopu jest pozostawanie przez nią w stosunku pracy w momencie porodu.
    Biorąc pod uwagę cel tego urlopu macierzyńskiego, jakim niewątpliwie jest regeneracja sił po porodzie oraz sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, może być on udzielony wyłącznie w naturze. Różni go to od urlopu wypoczynkowego.
    Urlop macierzyński przysługuje również tej pracownicy, która wychowuje dziecko przysposobione, albo która przyjęła dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza. W tym przypadku 20 tygodni urlopu macierzyńskiego przysługuje również przy porodzie pierwszego dziecka.
    Część urlopu macierzyńskiego może zostać wykorzystana przed porodem. W tym przypadku decyzja o tym, czy wykorzystać część urlopu przed porodem czy wykorzystać cały urlop po porodzie, należy do pracownicy. Pracodawca nie może ingerować w treść tej decyzji. Jeśli pracownica zdecyduje się na wykorzystanie części urlopu przed porodem, pracodawca ma obowiązek udzielić jej tego urlopu w wymiarze i terminie przez nią wskazanym, pod warunkiem, że będą to minimum 2 tygodnie.
    Wbrew nazwie, z urlopu macierzyńskiego może skorzystać również pracownik - ojciec wychowujący dziecko. Przekazanie tego prawa na rzecz ojca dziecka jest możliwe tylko wówczas, gdy matka wykorzysta 14 tygodni urlopu macierzyńskiego po porodzie.
Jeśli pracownica chciałaby skorzystać z takiego rozwiązania, powinna złożyć odpowiedni wniosek swojemu pracodawcy. Do tego wniosku powinna dołączyć zaświadczenie pracodawcy ojca dziecka potwierdzające termin rozpoczęcia przez ojca urlopu macierzyńskiego. Ojciec dziecka powinien rozpocząć swój urlop bezpośrednio po zakończeniu urlopu matki.
    Konsekwencją takiego rozwiązania jest to, że pracownica nie może zrezygnować z pozostałej części urlopu macierzyńskiego i wrócić do pracy, jeśli ojciec wychowujący dziecko nie będzie tego urlopu kontynuował. Założenie tego przepisu jest jasne - ma on zapewnić ochronę interesu dziecka, poprzez zapewnienie mu w czasie trwania urlopu macierzyńskiego ciągłej opieki przynajmniej jednego z rodziców. Warto również podkreślić, że możliwość rezygnacji z części urlopu na rzecz ojca dziecka jest możliwa wyłącznie w sytuacji, gdy obydwoje z rodziców są pracownikami, ponieważ prawo do tego urlopu zagwarantowane jest wyłącznie dla osób pozostających w stosunku pracy (na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania, spółdzielczej umowy o pracę).
    Ojcu pozostającemu na urlopie macierzyńskim przysługują ochrona stosunku pracy oraz uprawnienia w przypadku wypowiedzenia i rozwiązania umowy o pracę analogiczne do tych, z których korzysta matka dziecka.

Katarzyna Ostalecka - Prawnik

Polityka prywatności | Mapa serwisu

© 2008 Fundacja Fuga Mundi, wszelkie prawa zastrzeżone